Aning og førevarsel
Det var i 1900. Far låg
til utrors i Holmen i Senja, og eldste bror min, han Isak, var
med han på første turen. Han Meier Eliassa rodde
lagbåt der. Dei var fire mann på båten. Det
var han Oskar, bror til høvedsmannen; så var det
Anton Ovesa og yngstemann Bertel Olsa frå Aun. Han var
berre 16 år gammal.
Det var ei helg, veret hadde
spakna og så hadde det vore stur med fisket dei siste
dagane. No fann han Meier på at han skulle reise heim
til Tronesbygda. Han far skulle vere att. Men bror min ville
vere med han Meier heim. Han var jamngammal med Bertel, og dei
var gode vener.
Han far var tidleg oppe om søndagsmorran.
Han skulle henge kaffekjelen på og få kokt før
dei andre tørna ut. Heile natta var det slik uro i bua.
Ein av mannskapet hans Meier ropte og bar seg som han var i
havsnaud. Midt i dette vakna han far. Han fortalde at det liksom
sjorla i halsen på ein av karane. Nett dette var eit kjennemerke
på dei som var tiltenkt ei våt grav.
Han far hadde og drøymd
så stygt den natta. Han hadde fått faren sin i draumen,
og han drøymde at han Meier kollsegla og blei borte.
Då han var riktig komen seg i kledan, tok han seg ein
tur ut på hella. Veret var fint og stilt, og dagen begynte
å brekke austover. Men tungalda bar seg stygt om båane.
Då med eitt såg han ein båt som segla ut leia.
Det var båten hans Meier. Han far blei reint fælen,
for han Meier og mannskapet hans låg framleis og sov.
Snøgt gjekk han inn att i bua. Kaffen var kokt, og han
tørna ut dei andre.
Men no tok det til å sige
reine uhygga over han far. Og så kom det: "Du Isak
skal ikkje fare heim i dag." Guten blei både sår
og sint. Men det gjekk meir og meir opp for far at dette var
eit varsel. Så ymta han frampå med han Meier at
han skulle la vere å ta i veg heimover. Dei såg
i veret. Han var tung i drotten og seig av norda. Men han Meier
var ikkje den karen som la seg til. Han berre stelte seg og
bar i båten. No tok far til å telje han av, men
til inga nytte.
Då sa han far: "Meier,
eg har vore vars noka i natt, og slår ikkje alle gamle
merke feil, tyr det noka for denne heimferda di." Han Meier
berre lo og sa: "Tør du 'kje sende koking til kjerringa
di?" Han far gjekk då opp til hjellen og tok ei sperre
fisk og heiv i ei gammal rekstekiste. I kista låg det
eit klesbyte. Han bar kista ned i båten. No skulle han
Meier nett stikke av landet. Då gjekk han far ytst på
vorren: "Meier, du får sanne mine ord i dag. Det
går deg ikkje vel på denne heimferda di." Men
han Meier berre skoggerlo og stakk ifrå.
"Då visste eg sikkert
at han Meier kom aldri levande heim. Eg gjekk opp på bryggeloftet
og såg i glaset så lenge eg kunne hemte båten.
Då eg ikkje kunne sjå han meir, då gråt
eg", fortalde han far seinare.
Dagen lei. Han kjølte
smått av inn i nord, og ut i Nordhavet demte han han til.
Det var landnordøyen som kom. Likevel hadde han Meier
komme seg velberga heilt til Meløyvær. Her såg
ho Krestina at han segla framom Gåsholmen i skjømminga.
Han førte liten klut. Og han Jens Bertelsa i Lyngøya
fortalde at han la seg til under landet der i verste elingen.
Men straks han letta i han og blei såpass elrå,
la dei inn mot Gryta. Og så veit ingen meir. Stormen auka,
og kvelden var mørk.
Neste dag dreiv det i land ei
rekstekiste ved Grøtasjyen. Der var det ei fiskesperre
og ei skjorte. I skjorta stod det E.R. Så trudde folk
at far hadde sett til. Dei telefonerte no til Holmen for å
få samanheng i saka. Båten fann dei aldri. Førevarslet
gjekk i oppfylling.
|